رشته باستان شناسی

باستان شناسی از یك سو مسیر تاریخ را تعیین می كند و از سوی دیگر مادر تاریخ است. برخی رشته باستان شناسی را با تاریخ یکی میدانند یا این که این رشته را کاملا مشابه رشته تاریخ به حساب می آورند اما در این باره باید تاکید کنم که این دو رشته اگرچه مشابهت هایی باهم دارند اما یکی به حساب آوردن این دو هم اشتباه است.

روشن كردن گذشته هر جامعه از جهت مسائل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و یا مذهبی از اصول اساسی این رشته است. هدف از تحصیل در این رشته، تربیت نیروی متخصص و كارآمد برای بررسی و شناسایی آثار تاریخی و كاوشهای باستان شناسی در مناطق مختلف كشور، همچنین تامین كادرهای تحقیقی، فرهنگی و هنری سازمانی مربوط می باشد.

رشته باستان شناسی در ايران هم در مقطع كارشناسي ارشد و هم در مقطع دكتراي تخصصي تدريس مي شود.

توانایی‌های لازم برای تحصیل در رشته باستان شناسی

باستان‌شناس‌ باید علاقه‌مند به‌ کار در طبیعت‌ باشد؛ یعنی‌ اگر جوانی‌ عاشق‌ کاوش‌ و جستجو و کشف‌ مجهولات‌ و نقاط‌ تاریک‌ تاریخ‌ گذشته‌ نباشد، نمی‌تواند در این‌ رشته‌ موفق‌ گردد.

داشتن اطلاعاتي مناسب در زمينه تاريخ و جغرافياي ايران كشورهاي همسايه و همچنين تسلط به زبان انگليسي براي دانشجويان اين رشته ضروري به نظر مي رسد.

توانايي جسمي: باستان شناسي با كار و تلاش در گرماي كوير و در سرماي كوهستان و با تحمل سختي ها و مشكلات بسيار همراه است. معروف است كه مي گويند باستان شناسي ۵۰ درصد روي زمين و ۵۰ درصد زيرزمين است. به همين دليل باستان شناسي نمي تواند براي افراد علاقمند به پشت ميز نشيني رشته مناسبي باشد. .

یک باستان شناس چه وظایفی دارد؟

• شناسایی مکان های باستانی برای مطالعه با استفاده از روش های عکاسی هوایی، نقشه برداری و…
• شرکت در برنامه های کاوش (و گاهی حفاری) به عنوان عضوی از یک گروه.
• گزارش درباره مکان ها و اشیای یافت شده از طریق عکاسی، نقشه کشی و یا یادداشت های دقیق با جزئیات کامل.
• بررسی و دسته بندی اشیای یافته شده.
• استفاده از تجهیزات و ابزار آزمایشگاهی برای بررسی اشیای یافت شده.
• استفاده از کامپیوتر برای شبیه سازی مکان های باستانی.
• تهیه و ارائه گزارشات لازم از نتایج تحقیقات و بررسی های که انجام شده است.
• دسته بندی و به نمایش گذاشتن آثار باستانی در موزه ها.

بازار کار و آینده شغلی رشته باستان شناسی

باستان شناس میتواند در سازمان ها و شرکت های مرتبط دولتی و خصوصی مانند سازمان میراث فرهنگی، موزه ها کار کند. در صورت داشتن مهارت و دانش لازم، می توانند در دانشگاه ها و مراکز آموزشی هم تدریس کنند. انجام کارهای تحقیقاتی نیز زمینه کاری دیگری است که می  تواند در آن وارد شود. همچنین از سازمان هایی که به جذب نیرو از میان فارغ التحصیلان باستان شناسی می پردازند، عبارتند از سازمان ایران گردی و جهان گردی، وزارت ارشاد اسلامی، سازمان اوقاف و نقشه برداری.

میزان درآمد باستان شناس ها با توجه به کار و فعالیت و مدرک مدیریت باستان شناسی آنها تفاوت داشته و حجم کار و اهمیت باستان شناسی میتواند، میزان دقیق درآمد آنها را مشخص کند. علاوه بر این، باستان شناسی در کشور ما به سازمان میراث فرهنگی وابسته بوده و کارکنان آن مطابق با قانون مدیریت خدمات کشوی ، حقوق ماهیانه دریافت میکنند. در آمد رشته باستان شناسی در خارج از کشور نیز متغیر است و بستگی دارد در کدام کشور قصد داشته باشید با این رشته مشغول به کار شوید.

رشته باستان شناسی در دانشگاه‌های زیر بصورت روزانه پذیرش دارد

دانشگاه تهران، دانشگاه تربت حیدریه، دانشگاه جیرفت، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشگاه شهرکرد،دانشگاه لرستان، دانشگاه مازندران-بابلسر، دانشگاه شهید چمران-اهواز، دانشگاه کاشان، دانشگاه نیشابور، دانشگاه هنر-شیراز، مجتمع آموزش عالی گناباد.